Асаблівы погляд на свет. Дыягназ ”аўтызм” азначае: такому дзіцяці патрэбны асаблівыя ўвага, клопат, дапамога
Да ўсхваляваных дзіцячых галасоў далучаецца шчаслівы дарослы: настаўнік-дэфектолаг Ляхавіцкага цэнтра карэкцыйна-развіваючага навучання і рэабілітацыі Валянціна Гаўрыс радуецца чарговаму поспеху сваіх выхаванцаў. Яе акружылі непасрэдныя і шчырыя чалавечкі, і кожны па-свойму імкнецца выканаць умовы гульні. Звычайнаму дзіцяці не ўяўляе цяжкасцяў паўтарыць прапанаваныя практыкаванні, а для хлопчыкаў і дзяўчынак з цяжкімі і множнымі парушэннямі развіцця кожная выкананая задача – дасягненне. Як і для тых, хто жыве з дыягназам “аўтызм”.Вядучую ролю ў псіхічным развіцці дзяцей з аўтыстычнымі парушэннямі адыгрываюць навучанне і выхаванне. Правільна арганізаванае адукацыйнае асяроддзе і адпавядаючая ўзроўню развіцця праграма навучання аказваюць на такіх рабят станоўчы ўплыў, падтрымліваюць і стымулююць працэс сацыялізацыі, уключэння ў жыццё. У ЦКРНіР функцыянуюць спецыяльныя клас і дашкольная група (заняткі праходзяць на базе дзіцячага сада №1), дзе навучанне і выхаванне вядзецца па карэкцыйных праграмах.
Сёння ў класе 4 вучні, у групе – адзін. Педагогі-псіхолагі Алена Кубіцель і Дар’я Жэрка дапамагаюць ім справіцца з хваляваннем і страхамі. Адначасова супрацоўнічаюць з сям’ёй, навучаюць метадам выхавання асаблівага дзіцяці. Настаўнік-дэфектолаг Валянціна Гаўрыс і педагог Наталля Дылеўская дапамагаюць выхаванцам у прамым сэнсе загаварыць, авалодаць вуснай і пісьмовай мовай, развіваюць пазнавальную дзейнасць.
Да кожнага дзіцяці – індывідуальны падыход. Яны засвойваюць асновы жыццядзейнасці, практычную матэматыку, займаюцца фізкультурай… Маці сямігадовага Вадзіма расказвае, што да наведвання садка сын не размаўляў зусім. За 2 гады навучання дасягнута нямала: паўтарае фразы, умее лічыць, гуляе з дзецьмі. Раней, калі гучала музыка, – крычаў, затыкаў вушы, зараз – слухае і прытанцоўвае.
Яны ўсе розныя, не падобныя адзін на аднаго. Вадзік навядзе парадак – залюбуешся. Сёма, напрыклад, майстарскі складвае з пазлаў карціны. Калі элемент згубіцца, беспамылкова вызначыць, з якога той набору. Андрэй выдатна лічыць, а для Антона любая галаваломка – простая загадка. Ахвотна ўдзельнічаюць у разнастайных мерапрыемствах, у тым ліку спартыўных, конкурсах, дзе прадстаўляюць вырабы, зробленыя разам з бацькамі і педагогамі.
Два дзіцяці пасля ЦКРНіР працягваюць навучанне ў СШ №1. З кожным індывідуальна працуюць настаўнікі.
– Прывітанне, – вымаўляе хлопчык, ад якога раней і слова было не пачуць. Няхай ён гаворыць не зусім выразна, але для настаўнікаў гэта – вялікая радасць.
Наталля ПЕРАПЕЧКА.
