Завод на заводзе. Вытворчыя актывы Ляхавіцкага льнозавода павялічыліся
Пра лён складзены прыказкі, прыдуманы трапныя выслоўі. Гэта сельскагаспадарчая расліна заслужыла нямала характэрных эпітэтаў, адрасных сцвярджэнняў. Нярэдка, напрыклад, яе называюць безадходнай культурай. Заслужана ў тым сэнсе, што ў справу ідзе ўсё – ад вяршкоў да карэньчыкаў. Калі размова пра даўгунец, то ў якасці эканамічнай асновы выступае льновалакно. Кастрыца – сухі астатак, ён «выпадае» ў працэсе перапрацоўкі трасты ў валакно і з’яўляецца прадуктам пабочным, але шырокага выкарыстання. Ільнонасенне ўжо само па сабе займае на рынку цвёрдую таварную пазіцыю. А любая дапрацоўка, тым больш глыбокая перапрацоўка элемента, абяцае вытворцу дадатковыя барышы.
Гэта і ёсць канцэнтраваная гісторыя пра Ляхавіцкі завод, які сее і ўбірае, дапрацоўвае і перапрацоўвае лён ва ўсіх яго кампанентах. Аснову складае вытворчасць валакна ў дзвюх яго якасных разнавіднасцях. Так званае доўгае ўяўляе сабой экстрапрадукцыю, з’яўляецца экспартным. З увядзеннем у строй новага перапрацоўчага цэха працэнт яго выхаду з адзінкі масы зыходнай сыравіны дастаткова павялічыўся, палепшыліся спажывецкія характарыстыкі. А вызваленая ў выніку тэхналагічнага працэсу кастрыца служыць ільнозаводу адразу па некалькіх накірунках. Яна і паліва для ўласнай кацельні, і сыравіна для фармавання паліўных бры-кетаў, паковак, што знаходзяць выкарыстанне ў якасці падсцілачнага матэрыялу на жывёлагадоўчых фермах. Абедзве гэтыя завадскія асартыментныя пазіцыі знаёмы ў тым ліку і замежным спажыўцам.
Прыкладна 10 дзён назад у структуру прадпрыемства ці не ў натуральным сэнсе выраза «ўліўся» новы вытворчы актыў. Адно са збудаванняў, якое некаторы час да таго выкарыстоўвалася не ў поўным аб’ёме, было адрамантавана і адаптавана пад разгортванне, дакументальнай мовай кажучы, участка па вытворчасці алею з ільнонасення. Алейны заводзік утульна размясціўся ў двух асобных памяшканнях. У адным з іх знаходзяцца бункерная сыравіны і склад макухі. У якасці сыравіны выступае насенне льну, а макуха – цвёрды астатак апошняга, тое ж насенне, але ў фазе «пасля выціскання». Адходы па сутнасці, але не па факце. У адпаведнасці з напрацоўкамі і практыкамі іншых, макуха нядрэнна «гандлюецца» ў якасці корму для сельскагаспадарчай жывёлы.
Першым і ў поўным аб’ёме навуку здабываць алей асвоіў Антон Маслоўскі. Ён жа стаў на чале вытворчасці, якая за зусім мізэрны і ў рэжыме абкаткі перыяд работы «выдала» першыя цэнтнеры льнянога алею.
– Тэхніка-тэхналагічнае рашэнне нельга назваць простым. Электрапрывад, бункер для насення і ёмістасць пад алей, рознага кшталту транспартныя шляхі, каскад ачышчальнага абсталявання. А адна толькі сістэма ачысткі насення складаецца з чатырох ступеняў. Уключае ў сябе два вібрасіты, прыстасаванне для «звязвання» ўзважаных рэчываў (пыл) і ўлоўнік магнітных уключэнняў. Перш, чым паступіць у ёмістасць для захоўвання, алей таксама падлягае фільтрацыі. У схеме прадугледжаны дзве аўтаномныя пары прэсаў. Стаіць прыстасаванне для падагрэву насення, шэраг дадатковага абсталявання. Усё аўтаматызавана, кіраваць працэсам і маніто-рыць рэжымы работы аператар можа праз экран манітора, – пра свой завод на заводзе Антон Васільевіч гатовы расказваць доўга і ў падрабязнасцях.
Працуючы ў рэжыме чатырох прэсаў, за 60 мінут вытворчасці ў стане перапрацаваць ад 40 да 60 кілаграмаў насення. Выхад гатовага прадукту пры гэтым вагаецца ў межах 25-30 працэнтаў у залежнасці ад адметнасцяў самой сыравіны. Пакуль праца ажыццяўляецца ў адну змену. Гэта «льготны» варыянт, які дазваляецца толькі на стартавым адрэзку. У перспектыве плануецца перазагрузка – перавод у рэжым кругласутачнай работы.
На пытанне, ці дастаткова акцыянернаму таварыству
ўласных рэсурсаў пад збор неабходнай для перапрацоўкі масы насення, Антон Маслоўскі адзначыў наступнае:
– Ураджай – наша ўсё. Па падліках, для забеспячэння бесперабойнай на працягу года работы неабходна «засыпаць» у запас 300 тон насення. Мінулы сезон быў ураджайным. Зараз самы разгар пасяўных клопатаў. Нашы аграрыі шчыруюць на карысць будучага ўраджаю.
Іван КАВАЛЕНКА.
Фота Сяргея ВАРАНОВІЧА.