“Работы не баюся!”

– Раней на канікулах у СВК “Шлях новы” працавала мая сястра, потым да яе далучылася і я. Упершыню прыйшла сюды пасля 8 класа. Спадабалася. Работы не баюся. Палола, калі пачалося жніво – дапамагала на КЗС. У гаспадарцы  не адмаўляюць школьнікам і студэнтам у магчымасці зарабіць.  Гэтым летам буду працаваць у “Шляху новым” у складзе  буд-атрада, – расказвае дзяўчына.

Але так, як Каці Зубік, шанцуе, далёка не ўсім. У банку даных, створаным  у райкаме БРСМ,  прозвішчы больш сотні юных землякоў, хто жадае летам не толькі адпачываць, але і зарабіць грошы.

Для арганізацыі другаснай занятасці моладзі зацікаўленыя службы штогод праводзяць комплекс мерапрыемстваў, накіраваных на тое, каб як мага паўней ахапіць усіх, хто жадае папрацаваць у вольны ад вучобы час. Гэта і пошук адрасоў, дзе гатовы прыняць маладых на работу, і стварэнне банка даных навучэнцаў і студэнтаў, якія не жадаюць на канікулах сядзець без справы. На жаль, прапанова значна саступае жаданню маладых працаваць.

Канешне, самы класны варыянт – студэнцкія будаўнічыя атрады. Аднак, існуюць і іншыя варыянты працаўладкавання ў час канікулаў, што пацвярджае сёлетні працоўны семестр на Ляхавіччыне.

Другі год запар у новым фармаце  дзейнічае будаўнічы атрад “Флагман” Ляхавіцкага дзяржаўнага аграрнага каледжа. Калі раней  будучыя спецыялісты сельскай гаспадаркі падчас працоўнага семестра шчыравалі на добраўпарад-каванні тэрыторыі ўстановы, рамантавалі яе інтэрнаты і вытворчыя памяшканні, то сёлета, як і летась, яны накіруюцца ў ПГУП “Трансэлектрабуд”. Дарэчы,  заснавальнік ПГУП, дырэктар “Трансэлектракамплекта” Генадзій Сакуць вядомы ў раёне  сваёй дабрачыннай дзейнасцю. Прадпрыемства з года ў год падтрымлівае падлеткаў і моладзь, якія жадаюць працаваць. Напрыклад,  мінулым летам гімназісты-старшакласнікі перамотвалі нітку і дрот у сваіх кабінетах, фасавалі іх, а потым адпраўлялі ў ТАА.

Па дамоўленасці  паміж дырэкцыяй «Трансэлектрабуда» і  адміністрацыяй ЛДАКа 10-12 каляджан на працягу як мінімум двух тыдняў будуць прыбіраць тэрыторыю прадпрыемства, выконваць іншыя падсобныя работы. “Флагман” размесціцца па-ранейшаму ў ЛДАКу. Юнакі і дзяўчаты будуць жыць у інтэрнаце і харчавацца за кошт каледжа.

Леташні капітан “Флагмана”, цяпер  трэцякурснік заатэхнічнага аддзялення Арцём Лойка ўспамінае, як разам з сябрамі-каляджанамі працавалі, радаваліся першым заробленым грошам.

– Дачакацца не магу, калі зноў пачнецца будатрадаўскае жыццё. Гэта так цікава! Многія леташнія сябры па “Флагмане” і цяпер будуць побач. Канешне, і матэрыяльны бок важны, – зазначае юнак.

На другой змене ў аздараў-ленчым лагеры “Чайка” дэсантаваўся  педагагічна-студэнцкі атрад у складзе  12 творчых, ініцыятыўных студэнтаў педагагічных ВНУ і маладых настаўнікаў. У іх ёсць выдатны шанц не проста адпрацаваць  змену ў якасці педагогаў, але і павучыцца ў  настаўнікаў са стажам, праявіць якасці  арганізатара і псіхолага, канешне ж, добра адпачыць самім і да таго ж зарабіць грошай.  Іх папярэднікі, са сваёй галоўнай місіяй – зрабіць адпачынак  рабят цікавым, запамінальным і бяспечным – спраўляліся  выдатна.

У мінулыя гады другаснай занятасцю падчас канікулаў скарысталіся старшакласнікі. Працавалі па дагаворах, заключаных з камунгасам, лясгасам, сельгаспрадпрыемст-вамі. Цяпер усё больш сціпла. У ЖКГ  на  гэта пакуль не хапае  сродкаў, патлумачылі ў камунгасе. Торфабрыкетны завод “Ляхавіцкі” гатовы даць на 2-3 тыдні работу і зарплату чацвярым дзесяцікласнікам Тухавіцкай СШ. Для пяці вучняў Крывошынскай СШ знойдзецца справа ў цяпліцах мясцовага лясніцтва. Па некалькі падлеткаў часова працаўладкуюць у КСУП “Тальмінавічы”, “Востраў-Агра”, райаграсэрвісе.

Начальнік упраўлення па працы, занятасці  і сацыяльнай абароне райвыканкама Леанід Калбаса паведаміў, што з абласнога бюджэту выдаткавана 5 тысяч рублёў менавіта на арганізацыю другаснай занятасці нашых юных землякоў. Сёлета ў яе межах дзейнічаюць  лагеры працы і адпачынку з дзённым знаходжаннем. Іх у раёне 4 і  раскватэраваліся яны з 5 па 24 чэрвеня  ў  СШ № 1 і СШ № 2, Крывошынскай і Навасёлкаўскай. У складзе працоўных атрадаў – 60 чалавек, па 20 у гарадскіх школах, па 10 – у  сельскіх. Старшакласнікі наво-дзяць парадак на прышкольных тэрыторыях, фарбуюць агаро-джы, рамантуюць кнігі ў школьных бібліятэках. Лагер пачынае чарговы дзень у 8.30, працоўная змена доўжыцца звычайна з 10 да 13 гадзін (у залежнасці ад узросту падлеткаў), дамоў рабяты разыходзяцца ў 16 гадзін – усё па раскладзе. Не забываюць і пра адпачынак. А ён у летніку насычаны і багаты на падзеі. Тут і розныя мерапрыемствы: інтэлектуальныя гульні, конкурсы, спартыўныя спаборніцтвы.

– Дзесяць нашых вучняў цяпер ужо 9-11 класаў лічаць, што ім выпаў шчаслівы білет – трапіць у такі летнік, – расказвае  дырэктар лагера, створанага на базе Навасёлкаўскай СШ, Наталля Камінская. Праграму для рабят з атрада “ Маладосць” педагогі падрыхтавалі  разнапланавую. “Дзень паэзіі”, акцыя “Без бар’ераў”, сацыяльны праект “Гонар і слава роднай зямлі”, прафарыентацыйны – “Сто дарог – адна твая”, патрыятычны марафон “Помнім. Славім. Ганарымся” – далёка не поўны пералік цікавых мерапрыемстваў, якія адбыліся ў чэрвені.

Увогуле моладзі з аграгарадка Навасёлкі і блізкіх да яго вёсак пашанцавала. У школьнікаў і студэнтаў ёсць магчымасць папоўніць уласны бюджэт і дапамагчы ААТ “Шлях новы”  на жніве, на якім тут  будзе  дзейнічаць студэнцкі атрад у колькасці 20-25 чалавек (сярод іх і Кацярына Зубік).  Раўназначная каманда размесціцца і ў вытворчых майстэрнях, на зернетаках ААТ “Жарабковічы”.

Горшая сітуацыя з індывідуальным працаўладкаваннем іншых юнакоў і дзяўчат: заяўкі ад наймальнікаў адсутнічаюць.

– На жаль, не ўсім рабятам, якія звярнуліся за дапамогай аб працаўладкаванні, удалося дапамагчы.  Пададзена каля сотні заявак  ад школьнікаў, студэнтаў, працаўладкавана ў разы менш. Амаль усе прадпрыемствы ў нашым раёне адмовіліся ад часовых работнікаў, тым больш непаўналетніх, наконт якіх дзейнічаюць пэўныя абмежаванні па працоўным часе і відах работ, – зазначыла першы сакратар райкама БРСМ Тамара Пракап’юк.

Так што, магчымасць папрацаваць падчас канікулаў, на жаль, будзе не ва ўсіх жадаючых: недзе не дапрацаваў у плане арганізацыі БРСМ ці наймальнікі не надта адказна аднесліся да гэтай праблемы. Не выключана, што самастойныя пошукі работы для самых настойлівых будуць больш паспяховымі, чым чаканне дапамогі.

Лета толькі пачалося.