Адрас дзяцінства. Крывошынская школа прымае віншаванні са 150-годдзем
Сённяшні педкалектыў Крывошынскай СШ.
У адной са старэйшых навучальных устаноў раёна – Крывошынскай СШ – ужо каторы час пануе святочнае ажыўленне: школа імянінніца. Ды якая – 150 гадоў! Паўтара стагоддзя, пятнаццаць дзясяткаў, без паўсотні дзвесце – як ні паглядзі – важкі і круглы юбілей, эпоха.
Адлік юбілярка вядзе з 1866 года ад царкоўна-прыходскай школы, якая затым стала народным вучылішчам. Гістарычныя дакументы сведчаць: “На ўтрыманне вучылішча адпускаўся 131 рубель з дзяржаўнай казны і 94 рублі 12 капеек ад мясцовай сялянскай суполкі”. Навучалася тут 30 хлопчыкаў і 18 дзяўчынак. Першымі настаўнікамі былі браты Бараноўскія. Антон выкладаў свецкія навукі, Аляксандр – свяшчэннік Крывошынскай царквы – закон Божы. З кастрычніка 1896 па 1909 год кіраваў вучылішчам і навучаў дзяцей гісторыі і мовазнаўству Фама Барзуноў, пасля яго дырэктарстваваў Сямён Мар’янскі. У верасні 1915 года немцы захапілі вёску, і школа была зачынена. Толькі праз 6 гадоў яна адкрылася ў статусе пачатковай, грамату хлопчыкі і дзяўчынкі спасцігалі на польскай мове. У 1939 школа стала сямігодкай. На заняткі хадзілі рабяты не толькі з Крывошына. Нястача, голад, цяжкая сялянская праца не пазбаўлялі жадання вучыцца. Вяскоўцы верылі: заўтра будзе святлейшым і лепшым. Мары і спадзяванні перакрэсліла Вялікая Айчынная вайна. Зімой 1944 года здарылася трагедыя: у клас уварваўся п’яны фашыст і пачаў страляць па дзецях…
У мірны час школа зноў з вучнямі. Больш за паўвека яна мае статус сярэдняй. Першы выпуск адбыўся 65 гадоў назад. Тады развітваўся з роднай установай, каб потым вярнуцца сюды настаўнікам, і Леанід Чаранкевіч. Спачатку выкладаў фізкультуру і ваенную падрыхтоўку, а затым гісторыю. Леанід Вікенцьевіч натхняльнік і кіраўнік школьнага гісторыка-краязнаўчага музея, пра які ведалі далёка за межамі раёна. З дзецьмі і калегамі збіралі каштоўнейшы краязнаўчы матэрыял, хадзілі ў паходы па родным краі. Энтузіяст, нераўнадушны чалавек змог аб’яднаць пошукавай работай рабят, выклікаць жывы інтарэс да гісторыі.
У насычанай на падзеі школьнай біяграфіі 1967 год асаблівы. Школа, можна сказаць, перажыла другое нараджэнне. На ўзвядзенні новага будынка шчыравалі поруч бацькі і настаўнікі, дапамагалі дзеці.
З таго часу сельская ўстанова дала пуцёўку ў дарослае жыццё 1275 выпускнікам, сярод якіх 49 медалістаў.
Мноства дастойных людзей выйшла са сцен Крывошынскай СШ. Яе выпускнікі сталі ваеннымі, урачамі, будаўнікамі, настаўнікамі, працуюць у сельскай гаспадарцы, праваахоўных органах і іншых сферах. Школа памятае кожнага свайго вучня, кожным ганарыцца. А яны пры магчымасці завітваюць у госці. І назаўсёды ў іх памяці мудрыя, строгія і ўлюбёныя ў справу настаўнікі, якія выхоўвалі сэрцам, не шкадавалі для сваіх выхаванцаў добрых і мудрых парад, вучылі заўсёды заставацца людзьмі.
Былыя вучні – цудоўны прыклад для сённяшніх. З першых школьных крокаў дзецям расказваюць пра мужных землякоў: Героя Савецкага Саюза генерал-маёра Гаўрыіла Здановіча (яго імем названа вуліца, на якой стаіць школа) і Сяргея Свянтэцкага, чый подзвіг бессмяротны. У свой час скончылі ўстанову кіраўнік раёна Вячаслаў Сельмановіч, знакаміты кампазітар – прафесар Маскоўскай кансерваторыі Анатолій Санько, старшыня СВК “Ляхавіцкі” Аляксандр Вітко, старшыня райкама прафсаюза работнікаў АПК Мікалай Вайцешык і многія іншыя. Удастоены звання майстра спорту Сняжана Зубко, Максім Чаранкевіч, Мікалай Зубік, Валерый Кендыш (настаўнік фізкультуры Дараўскай СШ). Прыемна, што амаль трэць цяперашняга калектыву – выпускнікі школы. Гэта Людміла Саўчык, Вольга Дыдышка, Таццяна Навікевіч, Наталля Філіповіч, Ігар Вітко, Галіна Зыранава, Кацярына Гачко, Ларыса Малочка.
Усе гады Крывошынская СШ трымае высокую планку і займае дастойнае месца ў сістэме адукацыі раёна. Тут ствараюць новыя і прымнажаюць слаўныя традыцыі. За гісторыю існавання ў школе змянілася толькі 10 кіраўнікоў. Усе – прафесіяналы. 15 гадоў дырэктарстваваў Казімір Плюцінскі, амаль столькі ж Аліна Дыдышка. Юрыя Чаранкевіча на пасту змяніла Ала Гуліцкая, для якой школа ўжо чвэрць стагоддзя адзінае месца працы. Больш за 25 гадоў з вучнямі настаўнік рускай мовы і літаратуры Сяргей Турчанка, намеснік дырэктара Людміла Саўчык, настаўніца пачатковых класаў Святлана Дзядзечка. Кожны з педагогаў, якія тут працавалі ці працуюць, варты самых высокіх слоў прызнання і ўдзячнасці за адданасць справе. Высокакваліфікаваныя, адказныя, крэатыўныя, лічаць, што настаўнік не мае права спыняцца ў самаўдасканаленні, імкнуцца разнастаіць адукацыйны і выхаваўчы працэс, зрабіць максімальна эфектыўным. Школа – удзельніца рэспубліканскага інавацыйнага праекта “Укараненне мадэлі суправа-джэння інтэлектуальна адоранай моладзі ў працэсе яе прафесійнага станаўлення”, тут адкрыты профілі па матэматыцы і рускай мове. З 22 педагогаў 10 маюць вышэйшую і 7 першую кваліфікацыйныя катэгорыі.
Кожную раніцу ў Крывошынскую СШ спяшаюцца 114 хлопчыкаў і дзяўчынак. Для настаўнікаў кожны з іх – унікальная асоба. Вучні – прызёры і ўдзельнікі конкурсаў, алімпіяд і спаборніцтваў рознага ўзроўню. А яшчэ выдатныя экскурсаводы – цікава вядуць аповяд пра экспазіцыі гісторыка-краязнаўчага і літаратурна-этнаграфічнага музеяў (іх узначальваюць педагогі Андрэй Сініца і Галіна Зыранава), раскрываюць таямніцы экалагічнай сцежкі “Парк ”Рэпіхава”.
…Сёння школа імянінніца. Нягледзячы на сталы ўзрост, яна заўсёды маладая і мудрая. Няхай дзіцячыя галасы гучаць тут цудоўнай музыкай, і ўжо сваіх дачок і сыноў праз некаторы час прывядуць у школу яе выпускнікі.
Наталля ПЕРАПЕЧКА.
Фота з архіва школы.
